Historia

Dzień Teatru ustanowiono w czerwcu 1961 roku podczas 9. światowego kongresu Międzynarodowego Instytutu Teatralnego (International Theatre Institute – ITI) w Helsinkach (działającego pod auspicjami UNESCO). Jego ustanowienie zaproponował Arvi Kivimaa, prezydent Fińskiego Instytutu ITI. Dzień obchodów ustalono na 27 marca, w rocznicę otwarcia Teatru Narodów (Theatre of Nations) w Paryżu. Od tego czasu Dzień Teatru jest obchodzony corocznie przez ponad sto narodowych ośrodków ITI na całym świecie.

 

Obchody

Obchody Światowych Dni Teatru mają na celu realizacje statutowych zobowiązań ITI. W statucie czytamy m.in.: „ITI powstało w celu promocji i międzynarodowej wymiany informacji na temat teatru, pobudzenia kreacji i zwiększenia współpracy ludzi teatru; uświadomienia opinii publicznej wagi sztuki i artystycznej kreacji w życiu codziennym, w celu wzmocnienia przyjaźni i więzi międzyludzkich.”

27 marca, co roku, rozsyłana jest wiadomość, tłumaczona na ponad 20 języków, od wybitnego człowieka teatru zawierająca jego przemyślenia na temat teatru i światowej harmonii. Pierwszą taką wiadomość wysłał w 1962 roku Jean Cocteau. Tego dnia odbywają się specjalne spotkania, sympozja, przedstawienia teatralne itp. poświęcone znaczeniu i problemom teatru. W 2007 roku główne obchody Światowego Dnia Teatru odbyły się w paryskiej siedzibie UNESCO.

 

Obchody w Polsce

W latach 1973-2001 święto (jako Dzień Teatru) miało charakter zorganizowanych obchodów uregulowanych centralnie. Obchody w roku 1973 zorganizowano 27 maja, w latach kolejnych święto obchodzono 27 marca.

Od 1983 z okazji tego święta Zarząd oraz Sekcja Krytyków Teatralnych Polskiego Ośrodka Międzynarodowego Instytutu Teatralnego przyznaje rokrocznie Nagrodę Sekcji Krytyków Teatralnych PO ITI. Jej laureatami są między innymi Tadeusz Kantor, Józef Szajna, Krystian Lupa i Krzysztof Warlikowski, który w 2015 roku był autorem orędzia z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru.

Polski Zarząd Międzynarodowego Instytutu Teatralnego przyznaje rokrocznie nagrody im. Stanisława Ignacego Witkiewicza. Laureaci Nagród im. Stanisława Ignacego Witkiewicza:

• 2018 - Paul Allain (Anglia), Jarosław Bielski, Ewa Partyga

• 2017 - Bohdan Kozak (Ukraina), Włodzimierz Herman, Tomasz Mościcki

• 2016 - Richard Gough (Anglia), Andrzej Szczytko, Halina Waszkiel

• 2015 - Darja Dominkuš (Słowenia), Janina Szarek, Beata Guczalska

• 2014 - Philip Arnoult (USA), Andrzej Wirth

• 2013 - Manfred Beilharz (Niemcy), Stefan Sutkowski, Ewa Bułhak i Mateusz Żurawski

• 2012 - Nie przyznano 2011 - Tugrul Çetiner (Turcja), Białostocki Teatr Lalek, Katarzyna Osińska

• 2010 - Monique Stalens (Francja), Teatr Pieśń Kozła, Katarzyna Fazan

• 2009 - Irena Lexová (Czechy), Jacek Łumiński, Małgorzata Komorowska

• 2008 - Biserka Rajcić - serbska tłumaczka, za popularyzację polskiej kultury teatralnej na świecie. Tłumaczka ta tłumaczyła m.in: Witolda Gombrowicza, Stanisława Ignacego Witkiewicza, Sławomira Mrożka, Erwina Axera, Józefa Szajne, Tadeusza Różewicza, Krystiana Lupe, Jerzego Grotowskiego, Tadeusza Kantora, Jana Kotta.

• 2008 - Teatr Dnia Ósmego - za popularyzację kultury polskiej za granicą. 2008 - Urszula Aszyk - za teatralną książkę roku Corrale de comedias.

• 2007 - Ellen Stewart (USA)

 

Co to jest ITI?

ITI - International Theatre Institute, czyli Międzynarodowy Instytut Teatralny to międzynarodowa pozarządowa organizacja założona w 1948 przez UNESCO mająca na celu propagowanie wiedzy o teatrze i zwiększenia międzynarodowej współpracy teatralnej. Obecnie istnieje ponad 100 ośrodków narodowych ITI. Polskie Centrum ITI zostało założone w 1958 roku.

 

Źródła:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Mi%C4%99dzynarodowy_Dzie%C5%84_Teatru

https://halloween.friko.net/dzien-teatru.html